Türk parası kıymetini koruma hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik yapılmasına dair 85 Sayılı karar ile dövize endeksli gayrimenkul, menkul, iş, hizmet sözleşmeleri yapılmasının önüne geçen ve mevduattaki sözleşmelerin Türk Parasına çevrilmesine ilişkin esasları belirleyen düzenlemelerin ayrıntıları netleşti.

Yeni düzenleme ile sadece kira sözleşmeleri değil, menkul ve gayrimenkul alımı satımı ile kiralanması, finansal kiralama sözleşmeleri ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerini de kapsamaktadır.

Karar’da atıfta bulunan sözleşmeler geniş olarak ele alınmıştır, peki gayrimenkulleri ilgilendiren sözleşmeler bu karardan nasıl etkilenecek?

• Türkiye’de yerleşik kişiler; kendi aralarında akdedecekleri, yurt içinde yer alan gayrimenkul; konut, çatılı iş yeri dahil gayrimenkul kiralama sözleşmelerinde  sözleşme bedelini ve bu sözleşmeden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak KARARLAŞTIRAMAZLAR

• Bu maddenin istisnalarından biri Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı şirketleri ile Kamu kurum ve kuruluşlarının tarafı olduğu gayrimenkul kiralama ve gayrimenkul satış dışında kalan sözleşmelerde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkün.

• Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile VATANDAŞLIK BAĞI BULUNMAYAN Türkiye’de yerleşik kişilerin veya bu maddenin on dokuzuncu fıkrasında belirtilen kişilerin alıcı veya kiracı olarak taraf oldukları gayrimenkul satış ve gayrimenkul kiralama sözleşmelerinde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak KARARLAŞTIRILMASI MÜMKÜNDÜR.

• Düzenleme ile, dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan şube, ofis, temsilcilik, irtibat bürosu, doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin bulunduğu şirketler ile serbest bölgelerdeki şirketler ile serbest bölgelerdeki şirketlerin taraf olduğu; iş ve hizmet sözleşmelerinde, sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak KARARLAŞTIRILABİLECEK

• Kamu kurum ve kuruluşlarının taraf olduğu döviz cinsinden ihaleler, sözleşmelerin uygulanması kapsamında gerçekleştirilecek olan projeler dahilinde; gayrimenkul satış sözleşmeleri ve iş sözleşmeleri dışında kalan sözleşmelerde; sözleşmenin bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkündür. Gayrimenkul kiralama sözleşmeleri kapsam dışında bırakılmıştır.

• Yukarıdaki sayılan hususlar dışındaki sözleşmelerde yani döviz cinsinden ya da dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkün olmayan sözleşmelerde yer alan tutarlar Türk Lirası olarak yeniden belirlenecek. Türk Lirası olarak yeniden belirlenirken taraflar farklı bedeller üzerinden anlaşarak Türk Lirasına geçiş yapabilecekler. Taraflar anlaşamazlarsa; 2 Ocak 2018 tarihinden önce imzalanan sözleşmelerdeki döviz bedelinin Türk Lirasına çevrilmesinde, 2 Ocak’taki Merkez Bankası efektif satış kuru esas alınacak olup daha sonra imzalanan sözleşmeler için o tarihteki kur esas alınacaktır.

• Yeni düzenlemeye göre Türkiye’de yerleşik kişiler her türlü menkul ve gayrimenkul satış ve kiralanmasını Türk Lirası üzerinden yapmak zorundadır. Bu zorunluluğa uymayanlar düzenleme çerçevesinde cezalandırılacaktır.